Ankara, Hamamönü'nde bir dost sohbetinde Hayati İnanç Hocamız ile sohbet ediyorduk, daha doğrusu çay içiyorduk. Bir vesileyle konu günlük yaşantımızda kullandığımız kelimelere gelince, kendisi de bir anısını bizlerle paylaştı.
Zihnimde kaldığı kadarıyla ben de sizlere nakletmek istedim:
"TRT'de program sonrası sordular: "Sizi merakla dinledim, yeni ve kullanımı pratik olan "Stres" kelimesini neden kullanmıyorsunuz ?"
Şöyle cevap verdim: "Stres dediğiniz gibi yeni bir kelimedir doğru ama Türkçe'de buna mukabil terazinin öbür kefesinde bakın neler var... "Gam", "gussa", "kasvet", "keder", "melal", "inkisar", "ızdırap", "hüzün", "kahır", "yeis", "efkar", "tasa" "dert", "mihnet", "elem"; etti 15.
Liste şişmesin diye; "üzüntü", "sıkıntı", "kaygı", "enduh", "kuduret", "dilhun", demiyorum bakın, tevazu ediyorum burada.
15 kelime burada kullanımım için emrime amade dururken, bunlar bin yıldır benimken hepsini unutup, "stres" kelimesi var diye, onunla derdimi anlatmaya çalışırsam, neticede ben strese girmez miyim ? Allah aşkına :)
Adamın anası vefat etti stresli, hava bulutlu stresli, tuttuğu takım yenilmiş stresli, oy verdiği siyasi parti muhalefette kalmış stresli, terk edilmiş stresli, yok artık :) Bu kadar farklı duygu aynı kelimeyle nasıl ifade edilsin, edilemiyor işte. İnsanlar kendilerini anlatamıyorlar o yüzden; "Şunu demek istemiştim" "Sözüm maksadımı aştı"... "
******************
Hayati Hoca'yı tanıyanlar bilirler, tebessümüyle adeta sadaka dağıtan bir adamdır. Çayın son yudumuyla kendi kendime sordum:
Lügate ne kadar bakıyoruz ?
Yılda bir defa bakan yok. Halbuki Lügat eksendir, olmalıdır.
Kelimelerimiz bir dünyayı doğuruyor... Kelimelerimizle yaşıyoruz, kelimelerimizle düşünüyoruz. Hayata, maddeye, manaya bakışımız hepsi sahip olduğumuz kelimelerden süzülüp ortaya çıkıyor..
Lafı uzatmayalım; bazı sözlerin muhatabı kulaklar değil, kalplerdir. Duymayınca zorlamamak lazım.
Emeklerimizin kalıcı olması duasıyla..
Not: Ziya Gökalp'in o muhteşem tespitini yineleyelim: "Türkçeleşmiş, Türkçe'dir."
Resim için şiiristanbul'a teşekkür ederim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder